Perska Alternatywa

Ruja.
Kotka osiąga dojrzałość płciową mniej więcej około roku i objawia się to rujkowaniem. Co ciekawe jest to zależne od rasy, np. syjamy osiągają dojrzałość płciową bardzo szybko, bardzo często już w wieku 6 miesięcy pojawia się pierwsza ruja u kotki, u persów przyjmuje się iż następuje to około 8-10 miesiąca życia.
U kotów żyjących na wolności czas występowania ruji jest związany z ilością światła dziennego, wraz ze wzrostem jego ilości zaczynają się uaktywniać przemiany hormonalne i kotka szykuje się do krycia tak aby urodzić w okresie najbardziej do tego odpowiednim (ciąża trwa 58-72 dni). Dlatego "wolne" kotki najczęściej mają ruję na początku wiosny tak aby urodzić latem (kiedy jest ciepło i łatwiej o pokarm).
U kotów rasowych trzymanych w komfortowych warunkach domowych, gdy ilość światła i temperatura nie zależą od "przyrody" kotka może mieć ruję o każdej porze roku. I jest to związane jedynie z jej cyklem hormonalnym.
Cały cykl normalnej rui wynosi (książkowo) 18 - 21 dni z wyciszeniem (około tygodnia) pośrodku. Uwidacznia się zmianą w zachowaniu kociczki, która staje się bardziej skłonna do pieszczot, łagodnieje. Potem po około trzech dniach kotka zaczyna tarzać się, wydawać dziwny głos (zwany „wołaniem”) przybierać niezwykle charakterystyczną pozycję z podniesionym tyłeczkiem, odsuniętym na bok ogonkiem i tupie tylnymi łapkami - to znak, że jest gotowa do krycia.

[link widoczny dla zalogowanych] Ogonek uniesiony, tylne łapki tupią!

Tarzanko!

Jeśli kotka zostaje pokryta przez kocura ruja mija w ciągu kilku godzin, jeśli nie to powinna wyciszyć się w ciągu kilku dni.
Ilu? Mniej więcej 6 - 8 (wliczając w to 3 - 4 dni tarzania).

Bywa, że kotka, jeśli nie została pokryta wchodzi znowu w następną ruję. Trzeba wtedy obserwować jak często powtarza się cykl "maksimów" rui. Jeśli kotka np. po raz piąty wchodzi w maksimum z "przerwami tygodniowymi" (lub tylko z mniejszym nasileniem objawów) to z całą pewnością jest to ruja permanentna!
Ruja permanentna właściwie się nie kończy! Są tylko okresy mniejszego nasilenia, ale zupełnego wyciszenia objawów nie ma!

W momencie kiedy nasza kotka zacznie rujkować musimy zadać sobie pytanie : Co dalej?! Jakie mamy plany?!?
Jeśli chcemy aby była koteczką hodowlaną powinna mieć "zrobioną" licencję hodowlaną (zakładam, że właściciel kotki jest już zapisany do jakiejś organizacji) a to wiąże się z wystawieniem koteczki na kilku (w różnych klubach liczba uzyskanych ocen jest różna) wystawach aby uzyskać wymagany limit ocen.
Jeśli nasza kotka ma nie być kotką hodowlaną powinniśmy podjąć decyzję o kastracji, chyba że nasza kicia ma ruję bardzo rzadko i jest ona niezbyt silna.
Dlaczego? Ponieważ częste (a tak jest zwykle jeśli kotka nie zostanie pokryta) ruje, lub ruja permanentna grozi zdrowiu kotki. Dolegliwości mogą być rozmaite: ropomacicze, cysty na jajnikach, guzy, nowotwory, itd. Oczywiście dochodzi do tego utrata okrywy włosowej, spadek wagi ciała oraz oczywisty stały niepokój kotki.

Blokada hormonalna.
Można również, ale jest to nie polecane, zablokować kotkę hormonalnie podając jej tabletki (np. "ludzką" Proverę lub koci Promon Vet (Pronomvet ?) - są też inne preparaty) lub podając zastrzyk. Tabletki podajemy raz w tygodniu, tego samego dnia i najlepiej o tej samej godzinie, zastrzyk raz na 5 miesięcy. Zaaplikowanie zastrzyku jest wygodniejsze dla właściciela, ale dla zdrowia kotki lepsze jest podawanie tabletek ponieważ imitują one "normalny" cykl hormonalny.
Tabletki podajemy w fazie wyciszenia miedzy rujami. W wypadku gdy kotka ma ruję permanentną i nie ma okresów przerw, przerywamy ruję podając przez 5 dni z rzędu jedną tabletkę* (podanie mniejszej ilości, np. 0,5 tabletki przez cztery dni - wycisza ruję, ale nie przerywa jej całkowicie). A potem już tylko raz w tygodniu.
Blokowanie hormonami może być stosowane, bez uszczerbku na zdrowiu naszej kotki, przez okres około roku! Absolutnie nie dłużej!! Gdyż mogą pojawić się niestety problemy zdrowotne takie jak opisane powyżej.
Po krótkotrwałym zablokowaniu kotka może zajść normalnie w ciążę. Następuje to najczęściej przy drugiej - trzeciej rui.
Zablokowanie hormonalne stosujemy najczęściej wtedy gdy chcemy aby kotka wypoczęła między jednym porodem a drugim, ze względów zdrowotnych lub innych losowych wypadkach, np. konieczność skończenia robionego tytułu kotce wystawowej (na wystawie kotka nie może mieć rui).
Jaka jest alternatywa? Kastracja.

Kastracja.
Kastracją nazywamy pełne usunięcie całych narządów rodnych. U kotki i u kocura także.

U kocura usuwane zostają jedynie jądra.

U kotki usunięte zostają: macica oraz jajniki wraz z jajowodami.

Rysunki wg książki A.Edney, D.Taylor „101 praktycznych porad. Jak dbać o KOTA”, wyd. Wydawnictwo Wiedza i Życie.

Zabieg u kocura wiąże się z minimalnym nacięciem skóry i wyłuskaniem jąder. Gojenie jest błyskawiczne i praktycznie kot na drugi dzię jest właściwie zdrowy, choć szew zostaje zdjęty nieco później.
U kotki zabieg jest poważniejszy i wiąże się z koniecznością otwarcia (pod narkozą oczywiście) powłok brzusznych na ok. 3 cm (dawniej wykonywano duże cięcie - ok. 10 cm) i usunięciem macicy, jajników wraz z jajowodami. Gojenie rany trwa około 6-7 dni, potem szwy zostają zdjęte.

Tak wyglada blizenka w chwilę po zdjeciu szwów u koteczki.
[link widoczny dla zalogowanych] Wygląd brzuszka po zjęciu szwów. Cięcie "duże".
[link widoczny dla zalogowanych] Na zdjęciu opis nieprecyzyjny - to nie SZEWEK ale BLIZENKA po zdjęciu szwów.

Dobrze jest uniemożliwić kociczce dostanie się ozorkiem do rany (niektóre liżą się po ranie tak długo aż mogą tworzyć szew) dobrym zabezpieczeniem jest nałożenie rękawa/kaftanika/fartuszka.
Więcej na ten temat >>>TUTAJ<<<
Kotka po zabiegu kastracji traci możliwość zajścia w ciążę a ponieważ zanikają przemiany hormonalne kotka przestaje rujkować. Ponieważ kotki wcześnie osiągają dojżałość płciową zabieg kastracji wykonujemy najczęściej przed upływem 9 miesiąca życia.
U kocura zabieg jest niezwykle prosty polega na rozcięciu worka mosznowego i usunięciu jąder. Zabieg jest zupełnie nieskomplikowany i nie jest związany z żadnym ryzykiem. Jest wykonywany po ukończeniu okresu dojrzewania, czyli po ukończeniu 9 miesiąca życia. W dużej mierze kastracja zapobiega znakowania terenu (czyli strzykania moczem o niesłychanie silnym zapachu), kocury stają się również mniej skłonne do włóczęgostwa.

Sterylizacja.
Sterylizacją nazywamy uniemożliwienie kotce zajścia w ciążę. Najczęściej zostają podwiązane jajowody. Teoretycznie zabieg ten jest odwracalny. Sterylizacja nie zmienia cyklu hormonalnego kotki, kotka może rujkować ale nie istnieje możliwość pokrycia jej przez kocura. Niestety zabieg taki nie chroni kotki przed wyżej wspomnianymi komplikacjami zdrowotnymi.

Sterylizacja czy kastracja kotki?
Wydaje się, że większy sens ma kastracja gdyż w sposób definitywny rozwiązuje problem ruji i możliwości zajścia w ciążę.

*Tak dokładnie jest napisane w ulotce dołączonej do Promon Vetu (Pronomvetu ?).